Heleen Mees als cowgirl

Publicist en ‘powerfeminist’ Heleen Mees is verliefd op New York. Die stad is in haar ogen een echte ‘kansenmaatschappij’. De ongereguleerde arbeidsmarkt en het lagere uitkeringsniveau maken dat mensen veel meer op zichzelf zijn aangewezen. Vanwege het ontbreken van een sociaal vangnet is iedereen gedwongen om te werken en voor zichzelf te zorgen. Meer dan 90% van de migranten zijn er dan ook aan het werk, inclusief 65% van de migrantenvrouwen.

New York biedt nieuwkomers veel meer mogelijkheden om zich te ontplooien dan de Nederlandse verzorgingsstaat. Die werkt voor migranten juist als een verstikkende deken en werkt achterstanden in de hand. Betaald werk is nu eenmaal de snelste weg naar emancipatie. New York is daarom het ultieme model van een ‘grenzeloze’ samenleving, een ware ‘talentenmagneet’ die behalve energie en opwinding ook nog eens een dorpse gemeenschapszin uitstraalt, zo juicht Mees in haar nieuwe bundel Tussen hebzucht en verlangen.

Het is grappig dat een Amerikaan als Russell Shorto, nu anderhalf jaar directeur van het John Adams Institute te Amsterdam, op zijn beurt juist verliefd is geworden op Nederland. In een opvallend artikel in het New York Times Magazine (3.5.09) onder de titel ‘Going Dutch’ zet hij Heleen Mees min of meer op haar kop.

Read Full Post »

Economische crisis en integratie

Zoals bekend kwam de PvdA enige tijd geleden met een conceptresolutie over integratie: Verdeeld verleden, gedeelde toekomst. De resolutie werd in het januarinummer van Socialisme en Democratie uitgebreid besproken en is sindsdien bijna kapot geamendeerd. Vanavond is er een bijeenkomst in de Balie over.

Alle verbeteringen en veranderingen in de nota ten spijt, het lijkt me dat de nota nu al door de feiten wordt achterhaald. Er zijn twee ontwikkelingen die het integratiedebat in Nederland fundamenteel van koers kunnen doen veranderen. Beide hangen nauw met de economische crisis samen.

Read Full Post »

Bibberen met Waterstof

Een Waterstof tegen het restje angst dat u in dit nieuwe tijdperk mogelijk nog verlamt. Cas Wouters bezweert nog maar eens: angst voor de teloorgang van de seksuele moraal is ongegrond. Zelfs in een tijd met wankelend onderwijs pornoficeren jongeren hun eigen leven niet. Of was het vonnis van de parlementaire commissie Dijsselbloem over het Nederlandse onderwijs te streng? Volgens Jos van Kemenade wel. Met een zo rap veranderde leerlingenpopulatie en weinig onderzoek naar hoe het er op scholen werkelijk aan toe gaat moeten we ons onderwijsapparaat niet overhaast afschrijven. Dat sentiment deelt Ahmed Marcouch, die in het Nederlandse onderwijsstelsel de sleutel tot verheffing van alle bevolkingsgroepen ontwaart. Concurrentie tussen openbaar en bijzonder onderwijs vindt, zo stelt hij onder meer, niet alleen plaats op kwaliteit, maar ook op tolerantie. Vrees dus niet voor islamitische scholen. En ook niet voor inwoners van islamitische landen, want zelfs in Iran ontdekte Marina Lacroix niets dan normale mensen. Wim Lourens is door Leezenbergs geruststellingen bij de (in Iran populaire) Koran nog niet overtuigd en wijst op hetgeen hij zelf in de verzen ontwaarde. Als dat u op het eind van deze Waterstof toch weer doet beven, lees dan voor het slapen gaan het pleidooi van August Hans den Boef tegen het gebrek aan rationaliteit en compassie van de massa en wacht onverschrokken tot het volgende nummer.

Lees het allemaal in de nieuwe Waterstof.

Read Full Post »

Manifest Papa Plus

Vaders van Nederland! De tijd is gekomen om ons te bevrijden uit de ketens van het fulltimewerk en de laatste resten van het kostwinnersmodel af te schudden. Men zegt over mannen dat wij pas gelukkig zijn als wij veertig, vijftig uur in de week werken. Dat wij ons alleen maar interesseren voor geld verdienen en carrière maken. Dat wij ons te goed voelen voor de zorg voor kinderen, omdat je die niet terug ziet op je loonstrookje.

Dit beeld is achterhaald en vals. Meer dan zes van de tien mannen willen graag minder werken, en meer tijd besteden aan de opvoeding van hun kinderen. Dat ze dit niet doen, komt door de dwingende manier waarop werk in Nederland is ingericht. Dat kan dus anders. En dat zullen we zelf moeten doen. Wat we nodig hebben is lef en overtuigingskracht. Een aantal van ons heeft het gedaan. Wij hebben afspraken gemaakt met onze werkgevers. Wij hebben onze plek opgeëist in de levens van onze kinderen. Wij hebben onze papadag veroverd en toch zijn we niet op een zijspoor beland. Nu roepen we jullie op hetzelfde te doen. Wees niet bang. Leg je niet neer bij de status quo. Worstel je los uit het kostwinnerskeurslijf. Werk een dag minder in de week. Ga iets leuks doen met je kind. Geniet van je papadag! Je productiviteit zal er niet onder lijden. Je ontwikkelt juist extra vaardigheden, waar ze op je werk profijt van hebben. En je versterkt jullie emotionele band. Dat is goed voor jou en voor je kind. En het draagt bij aan een meer ontspannen bestaan.

Read Full Post »

Weg met de broederschap!

Eind maart 2008 gebeurde er in Nederland iets bijzonders. Het effect van Wilders’ anti-islamfilmpje Fitna was heel anders dan iedereen, inclusief de regering en Wilders zelf, had voorzien. In plaats van heftige reacties in de vorm van rellen, bedreigingen of erger, was de houding van de Nederlandse moslims bedaard, laconiek, zelfs enigszins verveeld. De radicale Haagse imam Fawaz Jneid, die zijn Profeet tijdens de Deense cartoonaffaire nog op hysterische toon had verdedigd, prees nu de ‘dapperheid’ van premier Balkenende en bedankte zijn islamitische broeders voor de beschaafde wijze waarop zij op Fitna hadden gereageerd. Volgens Fouad Sidali, de woordvoerder van het Samenwerkingsverband Marokkanen in Nederland, had de islamkritiek, inclusief die van Wilders, een positieve bijwerking gehad. Zij ging vaak over de schreef en had mensen onnodig op hun ziel getrapt, maar dat was nodig geweest om de discussie aan te zwengelen. Opvallend genoeg complimenteerde ook Wilders zelf de Nederlandse moslims vanwege hun rustige en waardige reactie!

Het lijkt warempel alsof we in een nieuwe fase van het islamdebat en het integratieproces zijn beland.

Read Full Post »

Waarom ik graag voor andermans kinderen betaal

Een vriend van mij is recentelijk vader geworden. Eigenlijk is hij de eerste in de vriendengroep uit mijn studententijd die een kind op de wereld zet. Niemand van ons heeft tot nu toe die stap durven wagen. Want ook al wil het cliché dat je ‘er zoveel voor terug krijgt’, iedereen weet dat je voor kinderen ook heel veel moet laten. Zorg voor kinderen vreet tijd en energie. Voor mannen én vrouwen, al vergt het nog iets meer van vrouwen, zeker als ze borstvoeding geven. En dan is er nog de financiële investering. J/M magazine rekende ooit uit dat een kind tot zijn twaalfde jaar bijna een ton kost. Tussen twaalf en achttien kost een kind nog eens bijna een halve ton. Als een kind na zijn achttiende gaat studeren komt daar weer 22.000 Euro bovenop. Dat is veel geld.

Al die tijd en dat geld kun je ook in andere dingen stoppen. Mensen die bewust geen kinderen nemen zijn vrijer, ze kunnen vaker op vakantie, hebben veel meer tijd voor zichzelf om uit te gaan en plezier te maken. De keuze om kinderen te krijgen is daarom moeilijk. Je vraag je af: red ik het wel? Wil ik dat eigenlijk allemaal wel opgeven? Gelukkig investeert de overheid een beetje in ouders die kinderen willen. Je krijgt kinderbijslag, al is het een fooi op de totale kosten van een kind. Kinderen zijn tot hun tiende gratis verzekerd voor ziektekosten. De overheid draagt bij in de kosten van de kinderopvang. Vrouwen kunnen betaald verlof opnemen, al is het oneerlijk dat mannen dat niet kunnen. Eigenlijk zou de overheid veel meer moeten investeren, want de keuze voor een kind is zo existentieel, dat je er niet door financiële overwegingen van afgehouden zou moeten worden.

Read Full Post »

Ontwikkelingshulp en vrijheid

Regelmatig maakt Waterlog plaats voor gastschrijvers. Deze keer voor politicoloog Irina van der Sluijs die zich kwaad maakt over de plannen van Verdonk om te korten op ontwikkelingshulp.

Rita Verdonk speculeert over het korten op ontwikkelingshulp: ‘Ik schat dat tweederde eraf kan’. Vol verwachting surf ik naar de TON website om na te lezen hoe zij tot die schatting is gekomen, want met haar ben ik van mening dat ontwikkelingshulp schrijnend is. Het zou niet nodig moeten zijn anno 2008. De welvaartsstijging vanaf midden vorige eeuw is ongekend en tegelijkertijd slagen we er niet in de scheefgroei tegen te gaan die er nu voor zorgt dat 10 procent van de wereldbevolking meer dan de helft van alle rijkdom bezit. Tevergeefs zoek ik naar oplossingen die zij aandraagt voor het ontwikkelingsvraagstuk. In plaats daarvan lees ik dat ze ‘het geld dat vrijkomt (…) denkt te gaan besteden aan onderwijs, of aan zorg, of aan salarisachterstanden van leraren, verplegers en politieagenten…in Nederland’.

Dat is een duidelijke beleidskeuze. Vrij vertaald: zuurverdiend belastinggeld van hardwerkende Nederlanders verdwijnt toch maar in een bodemloze (Afrikaanse water)put, dus het wordt hoog tijd dit voor ons eigen trotse volk in te zetten. Nu ben ik een voorstander van het verhogen van de budgetten voor zorg en onderwijs in Nederland, maar om dit unverfroren te koppelen aan het verlagen van ontwikkelingshulp vind ik demagogisch. De indruk wordt gewekt dat de salarissen voor leraren, verplegers en politieagenten zijn achtergebleven omdat dat extra geld is uitgegeven in arme landen. Dat lijkt me zeer onwaarschijnlijk.

Read Full Post »

Obama’s ‘wij’

Jammer dat we in Nederland geen politicus van het statuut van Obama hebben. Zijn toespraak naar aanleiding van de radicale preken van zijn vriend en leermeester dominee Wright was indrukwekkend. Ze bevat bovenden veel, dat ook voor de Nederlandse situatie het overdenken waard is. Ten eerste is er dat mooie en overtuigende ‘wij’, een handreiking gericht aan elke Amerikaan die geneigd is met hem mee te denken en de problemen te onderkennen die in het land spelen. Een dergelijk overtuigend, krachtig, cultuur- en religieoverschrijdend ‘wij’ wordt in Nederland op het ogenblik maar zelden gehoord. Ten tweede windt Obama er geen doekjes om. Er ís discriminatie, er ís rassensegregatie, dat heeft tot inferieure zwarte scholen geleid, de erfenis daarvan is doorgegeven aan volgende generaties. Zelfs van degenen die geslaagd zijn, aldus Obama, “blijft hun wereldbeeld wezenlijk bepaald worden dor de thema’s ras en racisme”. Dat een presidentskandidaat dit zegt tijdens een verkiezingscampagne is ongehoord. Vervang het begrip ‘ras’ door ‘cultuur’ of ‘religie’ en je begrijp als Nederlander hoeveel lef je moet hebben Amerikanen dit soort waarheden in het gezicht te slingeren. En hoeveel lef Amerikanen moeten hebben dit soort waarheden volmondig te erkennen.

Read Full Post »

Hoe kom je te weten of je verdient wat je verdient?

Tik ‘salaris’ in op google en je kunt naar talloze sites klikken die je vertellen of je verdient wat je verdient. De meeste sites zijn keurig verzorgd, maar het resultaat wordt er niet doorzichtiger op. Van het onderzoek naar de redelijkheid van de hoogte van je salaris kan je een dagtaak maken. Het aantal variabelen die bepalen wat je verdient is enorm: opleiding, leeftijd, sekse, traditie, de grootte van het bedrijf, de status van het beroep, allemaal spelen ze een rol. “Opmerkelijk genoeg zijn deze bovenstaande items telkens in een andere combinatie, en andere ‘zwaarte’ van belang voor de hoogte van een salaris in een bepaalde beroepsgroep”, staat op één van de sites. Je kunt het ook anders zeggen: ons loonstelsel is in hoge mate willekeurig. Uitgerekend de productiefactor arbeid, naast kapitaal de belangrijkste spil van onze economie, valt eigenlijk nauwelijks economisch te verklaren. Want waarom zouden vrouwen economisch gesproken voor precies hetzelfde werk minder loon moeten verdienen? Waarom zijn er in de wijze van beloning in zo’n klein landje als Nederland zulke grote regionale verschillen? Hoe is het mogelijk dat commissarissen van bedrijven van het ene op het andere moment kunnen besluiten dat deze of gene ondernemer in hun dienst voor exact hetzelfde werk een ton meer of minder verdient? En hoe komt het dat in verpleeghuizen het slechtst opgeleide personeel voor de moeilijkste mensen zorgt? Is dat een effect van marktwerking of van de illusie van marktwerking? Wie het weet mag het zeggen. Uit het gekrakeel van de deskundigen blijkt in ieder geval hoe weinig de economie een exacte wetenschap is.

Read Full Post »

Onvruchtbare idealisten

In Wintergasten vroeg Joris Luyendijk aan Naomi Klein of ze dacht dat Milton Friedman slecht was. Ze had de founding father van de neoliberale doctrine net beschuldigd van het actief gebruik van een strategie van shock-therapie om neoliberale beleidswijzigingen door te drukken. Maar of hij slecht was? Ze wist het niet. Eerder in het interview noemde ze een dokter die niet op het idee was gekomen over te werken tijdens de ramp in New Orleans, een product van het systeem… “Gewoon een eikel” bromde mijn vriend vanuit zijn leunstoel.

Read Full Post »