Zou ik als voormalig hoofdredacteur van Quote een van Nederlands opinieleiders zijn geworden… dan zou ik mijn meningen debiteren zonder er langer dan een nanoseconde over na te denken. Wat voor demagogische onzin ik ook zou uitkramen: zelfs de NRC plaatst het, onder de kop: ‘Zwijg, volk! Het is nu aan de elite’. En dan zou ik dus schrijven: ‘Nederland is toe aan een meritocratie waarin alleen de besten voor de publieke zaak mogen werken. En ja, dat moet dan maar wat kosten.’ Voorbeeld? De ‘semidictatuur’ Singapore, waar het grootste ongemak volgens mensen-, pardon dierenrechtenactivist Jort Kelder blijkt dat je er geen kauwgum op straat mag spugen.
Zelden las ik een artikel waarin hele onwaarheden, halve gedachten en schendingen van elementaire logica zo over elkaar heenbuitelen. Nou ja, één keer: toen romancier Leon de Winter twee weken voor de inval in Irak die inval van Irak verdedigde. Iets met massavernietigingswapens, én antisemitisme, én linkse leugens, én het eeuwige gelijk van De Winter zelf. Van die man horen we niets meer, hij schijnt zich ergens in de VS te hebben gevestigd. Wellicht kan Kelder de ruime villa naast hem betrekken?
To the heart of the matter: het slordig denken begint al bij de retorische vraag die ten grondslag ligt aan z’n artikel: ‘Kan het gezeur over andermans centen nu eens stoppen?’ Los van het suggestieve centen – Jort weet heel goed dat het bij de beloning van topmannen en grootbestuurders om miljoenen gaat – hoezo andermans? De omzetten en winsten van AIG, ING of TNT zijn met dank aan miljoenen werknemers en klanten gerealiseerd; en diezelfde werknemers en klanten zijn de eersten die in tijden van crisis de rekening mogen betalen. En van wie precies denkt hij dat belastinggeld is? Van de ‘toppers’ binnen (semi-) overheidsinstellingen die ondernemertje hebben gespeeld zonder daarvoor ook risico te dragen, en vervolgens met bonus en al dezelfde instellingen zijn uitgewandeld die ze eerst naar de gallemiezen hebben geholpen? Dacht het niet.
Dan het cliché dat altijd opduikt bij miskende mensen die over hun eigen land klagen: Nederland, waar als je je kop boven het maaiveld uitsteekt… enzovoort, enzovoort, gaap, geeuw. Het is Jort opgevallen dat nogal wat Nederlanders zich storen aan het fenomeen ‘topinkomen’ in karige tijden. Dus merkt hij op: ‘Omdat de kalkoen kennelijk mag meekakelen over het kerstdiner, krijgen we een onthutsend inkijkje in het boosaardige brein van de Hollander’. Blijkbaar is het onze opiniemaker ontgaan – druk als hij was met vissen naar de Vox Populi in de PC Hooft – dat in elke westerse samenleving algehele onvrede heerst over miljoenenbonussen en aanverwant graaigedrag; en dat juist de president van de VS (Jort, A-Me-Ri-Ka!) verwoed probeert om dit gedrag aan te pakken. Niets Nederlands aan deze gerechtvaardigde onvrede.
Weinig boosaardigs ook bovendien. Het is zo’n verschrikkelijke dooddoener die je ontmoet als je je uitspreekt tegen extreme sociaal-economische ongelijkheid… In de woorden van onze bescheiden ondernemer zelf: ‘de hatelijke toon tegen types die het materieel beter hebben, krijgt het karakter van een inquisitie tegen alles wat succesvol is.’ Ergo: je bent jaloers. Volgende stap: wat zou jij doen als je zoveel zou kunnen pakken? Je bent vast geen haar beter. Ik zou zeggen: spreek voor jezelf. Ik heb eenmaal in mijn leven een bonus gehad. 500 euro op jaarbasis, omdat ik het blijkbaar wel aardig had gedaan, of omdat de collega’s al aan de beurt waren geweest en ik nu, wie zal het zeggen? Bedankt, maar had niet gehoeven, ik doe mijn werk met plezier. Belangrijker: als je verrijking door elites aankaart, juist als die daar niets bijzonders voor hebben gepresteerd, ben je niet automatisch jaloers. Wellicht ben je slechts in het bezit van een goed functionerend gevoel voor rechtvaardigheid.
En van enig inzicht in wat economisch écht werkt, en wat niet. Kelder mag dan het volgende beweren: ‘Je kunt je rijken beter pamperen dan pesten. Multimiljonairs en multinationals stemmen met hun voeten: maak je het ze lastig, dan vertrekken ze.’ De geschiedenis leert dat dit inderdaad hun anti-democratische reflex is. Maar ook dat als democratisch gekozen bestuurders breed gedragen beleid opleggen, zoals Roosevelt dit drie kwart eeuw geleden deed en Obama het nu wil doen, zelfs de rijken moeten volgen. In de global village van 2009 zal dit beleid wel meer dan ooit mondiaal dienen te zijn, om het stemmen met de voeten tegen te gaan ten gunste van dat andere, échte stemmen: dat met het hoofd, het hart en de hand.
Op één punt heeft het orakel van Oger gelijk: het wordt tijd dat de elite opstaat. Niet de zelfbenoemde elite van door gebrek aan gewicht omhooggevallen schreeuwers en patsers, die zelfs overheidsinstellingen en grote ondernemingen ‘besturen’. Niet nog meer types als Jort Kelder. Maar een meritocratie van vrouwen en mannen die genoegen nemen met een bescheiden beloning, omdat ze eerst en vooral voldoening vinden in het feit dat ze dienen.
…………… ” Nou ja, één keer: toen romancier Leon de Winter twee weken voor de inval in Irak die inval van Irak verdedigde. Iets met massavernietigingswapens, én antisemitisme, én linkse leugens, én het eeuwige gelijk ………….
De tekst suggereert dat het belachelijk was te veronderstellen dat er in Irak géén WMD’s aanwezig konden zijn. Ik breng de schrijver in herinnering dat het NIPO één week voor de Amerikaans-Britse inval in Irak een uitslag publiceerde van een enquête over de vraag of de Nederlander wel of niet van oordeel was dat in Irak massavernietigingswapens zouden zijn opgeslagen. Welnu, 68 % van de ondervraagden antwoordde met “ja ” en ca 15 % met “weet niet “. Dat hoge cijfer voor “ja” werd vrijwel zeker geinspireerd door de gasmoord op enkele Koerische dorpen ( Ali Chemicalie ) waarvan de beelden in de Westerse pers zijn vertoond en waarmee bewezen was dat er in ieder geval gifgassen zijn gebruikt. Gifgassen zijn ook massavernietigingswaperns. Het is geen kunst om nu te zeggen dat er niets aan de hand was.
foutje ……….. géén”” weglaten
L.S.,
@Willem Braak: Natuurlijk was het absurd te veronderstellen dat er in Irak geen WMDs zouden zijn. Maar dat maakt niet uit. Die inval was sowieso illegaal. (Maar dat geldt ook voor de bombardementen in Kosovo in 1999.)
@remkovanbroekhoven: Ik heb zelden iets gelezen waar ik het zo hartgrondig mee eens was als dit artikel van Jort Kelder. Ik erger me wild aan dat gezeur over de Balkenendenorm, die trouwens al heel wat minder onredelijk zou zijn als de premier zoveel zou verdienen als hij verdient. (Wat mij betreft mag de premier van Nederland best een half miljoen verdienen.)
Ik heb geen tijd om alle “hele onwaarheden, halve gedachten en schendingen van elementaire logica” van deze blog post te fileren, maar de beloningen van de topmannen van AIG, ING en TNT worden wel degelijk betaald met “andermans” centen/euros. Dat is geld van de aandeelhouders van die bedrijven, en als de bestuurders van die ondernemingen meer betaald krijgen dan ze verdienen, dan is het aan de aandeelhouders om daar wat aan te doen.
Als de overheid staatssteun geeft aan private ondernemingen, kunnen ze daarbij eisen dat alleen nog maar gerecycled toiletpapier wordt gebruikt, dat alle secretaresses een burqa dragen of dat de topmensen minder betaald krijgen dan de MP. Het is maar wat je belangrijk vindt. En het is natuurlijk een bekend gegeven dat politici “window-dressing” extreem belangrijk vinden: of Fortis en ABN-AMRO winst maken is niet zo belangrijk, mits Zalm maar niet te veel verdient.
Dan is er deze nog: Blijkbaar is het onze opiniemaker ontgaan (…) dat in elke westerse samenleving algehele onvrede heerst over miljoenenbonussen en aanverwant graaigedrag
Blijkbaar is dat mij ook ontgaan. Nog even daargelaten of de feitelijke bewering klopt, is het vooral de vraag waarom dit boeit. Er heerst “algehele onvrede” over van alles en nog wat. Soms is die “algehele onvrede” terecht, soms niet. Mensen zijn bij voorbeeld ook algeheel ontevreden over de toegenomen onveiligheid in de steden, ondanks dat de criminaliteit aantoonbaar al jaren terugloopt. De mensen zijn algeheel ontevreden over de islamisering van de samenleving, over de slechte prestatie van Nederland tegen Engeland, over het weer en over de zakenvullers in Den Haag. Soms hebben ze gelijk, soms niet. Het verschil tussen populisten en echte politici is dat de laatsten “het volk” niet automatisch gelijk geven. Ruggegraat…
De onvrede over directiesalarissen in de publieke en semi publieke sector kun je stoppen wanneer deze salarissen onderdeel uitmaken van de cao onderhandelingen zoals dat ook met de andere salarissen het geval is. Ze worden dan door deze onderhandelingen gelegitimeerd.
Toch wel vreemd.
Bij kritiek op de zogenaamde topinkomens en op bonussen wordt er graag over jaloezie of zelfs boosaardigheid gesproken. Bij kritiek over hulp aan mensen in nood – werklozen, bejaarden, asielzoekers – spreekt niemand over jaloezie of boosaardigheid, terwijl de aggressieve toon van zulke kritiek mij juist de indruk geeft, dat die adjektieven hier minstens even goed van toepassing zouden zijn.
En:
Als we zeggen, dat het geld voor die topinkomens en bonussen eigenlijk uit de zakken van anderen komt – werknemers, belastingbetalers en die anderen dus benadeelt – is dat altijd weer “niet waar”. Het geld, dat naar mensen in nood gaat, schijnt daarentegen altijd helemaal “ons geld, mijn geld” te wezen.
Er moet toch iets mis geweest zijn met de maatschappelijke discussie over deze thema’s, dat deze merkwaardig scheefgetrokken eenrichtingslogica zo gemeengoed geworden is.
Sorry, streepje verschoven. Moest al voor “en” staan:
… komt – werknemers, belastingbetalers – en die …