Feeds:
Berichten
Reacties

Posts Tagged ‘zelfbeheersing’

Een tijdje terug schreef Waterland-collega Remko van Broekhoven een bijdrage aan het Waterlog-seksdebat, waarin hij zelfbeheersing aanbeveelt in seksuele kwesties. Ik reageerde daar destijds heel fel op, maar besefte later dat mijn kritiek vooral betrekking had op de laatste zin, waarin Remko een aantal zaken tegenover elkaar zet, die in mijn ogen eerder onderling overlappend zijn. Die zin lijkt te verwijzen naar meer conservatieve opvattingen over seksualiteit, en luidt: ‘Er is immers reden genoeg om de liefde wat vaker van de lust te redden, de vrijheid van de vrijblijvendheid, en het geluk van het genot.’ Zijn liefde en lust tegengesteld, is vrijheid nooit vrijblijvend en bestaat er geluk zonder genot?

epicurus.jpgHet moderne individualistische ethos wordt door commentatoren soms op misprijzende toon ‘hedonistisch’ genoemd. Hedonisme: voor velen komen er bij dat woord beelden naar boven van rusteloze genotzoekers, mensen die de hele dag niets anders doen zich overgeven aan oppervlakkig plezier. Die zich storten in seks-orgieën of in schrans- en vreetpartijen en zich daarbij ook nog eens regelmatig een stuk in de kraag zuipen. Maar hedonisme is veel meer dan dat, hedonisme kent zijn eigen ethiek. Eén van de pleitbezorgers van dit denken was de Griekse filosoof Epicurus (341-270 v.C.). Het is bijzonder hoe up-to-date zijn gedachtegoed in deze tijd nog is en volgens mij vormt het een aanknopingspunt voor libertijns-links anno nu, in een periode dat we weer om onze oren worden gegooid met deugden-met-een-hoofdletter zoals Matigheid en Rechtvaardigheid door verbeten christenen en andersoortige zedeprekers. (meer…)

Read Full Post »

‘Zo klonk hun heerlijke stemgeluid op, en, vervuld van verlangen
om hun gezang te vernemen, gaf met een wenk van mijn brauw ik
opdracht het touw los te doen, maar zij kromden hun ruggen en roeiden.’
Homerus – Odyssee (vert. H.J. de Roy van Zuydewijn)

Matiging en zelfbeheersing zijn dé thema’s van de laatste tijd. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Haagse politiek, die nadenkt over allerlei manieren om de leefstijl van mensen te kunnen sturen. Concreet komt dat neer op een eventuele vet-tax, rookverboden in de horeca en de discussie over het beperken van de onmatige alcoholconsumptie van jongeren. Maar ook de linkse intelligentsia hebben schoon genoeg van het doorgeschoten gedrag van het egoïstische individu. Denk aan de discussie over overheidspaternalisme (bijv. bemoeizorg) zoals die anderhalf jaar terug in de Waterstof gevoerd werd. Of Remko van Broekhovens essay ‘Lof der zelfbeheersing’ en recentelijk Dick Pels’ bijdrage aan het tijdschrift Hollands Diep onder de titel ‘Lof er matiging’. Het verschil tussen rechts en links lijkt dat rechts hier vooral de nadruk op de ‘eigen verantwoordelijkheid’ van het individu legt, terwijl links zowel de verantwoordelijkheid van het individu belangrijk acht als deze doortrekt naar een meer maatschappelijk niveau. In een tijd van doorgeschoten neoliberalisme en onbeschoft graaigedrag aan de top lijkt elke oproep tot zelfbeheersing eenzijdig. Matiging is zowel een politieke als een individuele zaak. Maar wat ook in de linkse commentaren over het onderwerp vaak vergeten wordt is dat zelfbeheersing niet alleen het medicijn is, maar zelf ook deel van het probleem van de maatschappelijke ruwheid uitmaakt. (meer…)

Read Full Post »